Azpeitian jaio zen Iñaki Azpiazu, 1910ean, eta apaiz aritu zen jaioterrian 1936ko abenduaren 24an atxilotu zuten arte; lau egun lehenago, erreketeak sartu ziren herrian. Zenbait egunez egon zen Azpeitiko kartzelan, zergatik eta Iruñeko Zirkulu Karlistaren zerrenda batean ageri zelako, kolpisten aurkako apaizen zerrenda batean. Agintari militarrek itaunketa bat egin zioten Iñakiri, eta Emilio Gómez del Valle zen udalerri hartan haien buruzagi gorena. STV sindikatuarekin kolaboratzea egotzi zioten, eta Elizaren “doktrina sozialen” propaganda egitea; hori dela kausa, Andaluziara erbesteratzera behartzen zuten behin-behineko askatasuna emanda. Iñaki Azpiazu, ordea, ez zen sekula Andaluziara joan, eta 1936ko irailetik 1937ko apirilera iheska ibili zen euskal herrietan.(*)
Erbesteratzera behartua zen horretan, Frantziako Lillera heldu zen, eta han zen 1937ko apirilaren 26an. Euskal errefuxiatu batzuei lagundu zien Gurseko kontzentrazio esparruan, eta Gernika batailoiko kapilau izan zen Bigarren Mundu Gerran; gero, berriz, 1947an, Argentinara emigratu zuen. 1960an itzuli zen Euskal Herrira, eta Hendaian jarri zen behin-behinean. 1967ko apirilaren 28an, Ordena Publikoko Auzitegiak kondenatu egin zuen sei urte eta egun bateko kartzela zigorra betetzera, “berri faltsuak zirkulatzearen” delituagatik. Nonbait ere, Donostian 1966ko udan Iñaki Azpiazuren idatzi batzuk agertu ziren; eliza katolikoa diktadura frankistara atxikia zela salatzen zuen horietan, eta 1960an, giza eskubideen defentsan 339 apaiz euskaldunek izenpetutako aldarriaren alde agertzen zen. Hortaz, azpeitiar apaiz honek 30 urtean jasan zuen jazarpenak erakusten du diktadura frankista errepresio continuum batean ibili zela desegin zen arte.(*)
1963tik 1977ra, Ordena Publikoko Auzitegia indarrean izan zen bitartean, hamazazpi azpeitiar epaitu zituzten auzitegi horretako epaileek.