VIQUENDI OTEGUI, VALENTIN
1908an jaioa zen, Valentin, zurgina.
Damaso Azcue enpresan aritu zen lanean errepublika-garaian. Gerra hasi ondoren, boluntario ibili zen Azpeitiko Defentsa Batzordearen agindupean. Telegrafo-zerbitzuetan aritu zen Valentin Bizkaira ihes egin zuen arte. Ondoren, Eusko Gudarostean egon zen erroldatuta 1937ko abuztuaren 27an Kantabrian atxilotu zuten arte.
El Dueson espetxeratu zuten eta gerra-kontseiluan epaitu zuten, Santoñako plazan. Urte hartako urriaren 20an, 30 urteko espetxealdi handia ezarri zioten(*), «matxinadarekin bat egitea» leporatuta eta Puerto de Santa Mariako kartzelara eraman zuten 1938ko abuztuaren 11n(*). 1943ko apirilaren 29an, Zigorrak Aztertzeko Batzorde Zentralak kondena 6 urteko espetxealdi txikira murriztu zion(*).
(AIRMN).
Egoera gogorrak pasa zituzten, anaiak bi bandotan banatuta baitzeuden.
Aitak esaten zuen ordu jakin batean ateratzen zituztela presoak fusilatzeko, eta behin baino gehiagotan deitu ziotela berari, sufriarazteko.
Aitak kontatzen zuen beste azpeitiar bat ere berarekin zegoela, «Beltza» esaten ziotena, eta hura fusilatu egin zutela.
Taberna batera sartu eta batzuetan bidali egiten zuten eta alde egin behar.
