Bat, bi, hiru...

Imanol Elias

antzerkia

Ortzadar, 1990

        Ostatu batetako jantokia, bertan bi edo hiru mahai direla eta aulkiak. Armairu bat ere bai eta garaiko beste zenbait osagarri.

        Ilunabarra da.

I

Markel, Joxepa eta Lukax

        Afaldu ondoren, mahai baten inguruan Markel eta Joxepa dira eseririk. Beste mahai batetan On Lukax berriz egunkaria irakurtzen afaldu ondoren.

MARKEL (Joxepari)

        Hau duk afaria egin duguna gaurkoan ere! Baina, ez al da ostatu honetan porrua eta patata besterik?

JOXEPA

        Zaude isilik!

MARKEL

        Porru-patatak iluntzero alajaina! Zeharo aspertua naiz oraintxe eta lehertu behar dut une batetik bestera.

JOXEPA

        Goseak ez zara gelditu izango behintzat! Zenbait txerrik jateko gutxiago izango zuen beraren askan, zuk gaur iluntzean izan duzun baino.

MARKEL

        Jan beharko edo aurki naiz bestela hankak luzatuta... Egia diozu, bai, txerriek baino ere patata gehiago jaten dugula. Baina, beste ezer ekartzen al digute mahaira? Gaur eguerdian ere, patata...

JOXEPA

        Haragi zati ederrak ere bai tartean.

MARKEL

        Haragia? Guztia zuk hartu izango duzu orduan! Nire platerean ez dut behintzat aurkitu haragi zati bakar bat ere. Patata, patata eta patata... Batzuetan egosirik eta bestetan errea. Patata zutik, patata etzanda, patata belaunikaturik...

JOXEPA

        Zuk izan ere azkar jaten duzu eta konturatu ere ez haragia ahoratzean.

MARKEL

        Konturatu ez, haragia ahoan izanda? Bai agudo! Baina, ostatu honetan garen bi aste hauetan, ez dugu horrelakorik izan.

JOXEPA

        Ezetz?

MARKEL

        Behin bakarrik eta bertan xerra zatitxo bat besterik ez.Ez oso samurra gainera!

JOXEPA

        Oraintxe bezala, istilu ederrak ibili zinduzen orduan ere.

MARKEL

        Beharko! Lehenik, tomate tartean haragia aurkitu ezinean eta ondoren berriz haragia zatitu ezinik. Esan behar, bizirik zela.. Alkandora ederra gelditu zitzaidan bada tomate zipristinez beterik...

JOXEPA

        Eskerrak bakarrik aurkitzen ginen jantokian...

MARKEL

        Beste mahaian den hori ere, ez zen ederki ibiliko, baldin behintzat niri eman zidaten bezalako haragi gogorra eman bazioten. Pozik ikusiko nuen bera...

JOXEPA

        Plateran errendituko zuen behintzat haragia eta ez zuk bezala mahai gainean.

MARKEL

        Plateran errenditu? Ez berehalakoan! Nik bezala mahai gainean haragia ebakitzen ere nahiko lan izango zuen.

JOXEPA

        Alkandorea ez ezik, mahai gaineko zapia ere ederra utzi zenuen...

MARKEL

        Beste horrek ere, antzekoa izango zuen. Bai horixe!

II

Lehengoak, Lukax eta Benita

BENITA (Agertzen da etxe barnetik lehen atetik eta On Lukax den mahaira hurbiltzen da).

        Ezer gehiago behar al duzu?

LUKAX

        Ez, ez. Ederki gelditu naiz. Atzokoan baino ere porrupatata hobeak ziren gaurkoan. Zorionak eman zaizkiozu etxekoandreari.

BENITA

        Emango dizkiot. (Mahai gaineko ontziak jasotzen hasten da).

MARKEL

        Zorionak eman etxekoandreari? Bi titien tartean sartuko nizkiokek porruak eta patatak bero-beroak direnean!

JOXEPA

        Zaude isilik gizona!

BENITA (Lukaxi)

        Ez al duzu gaurkoan jiratxo bat egin behar?

LUKAX

        Bai, bai. Giro ederra dugu benetan eta oraindik goiz denez, irten behar dut egunero bezala.

MARKEL

        Nolatan ez duk ba izango goiz? Zazpietako afaldu behar izaten diagu izan ere etxe santu honetan.

JOXEPA

        Hori da isildu ezina duzuna gaurkoan!

LUKAX

        Pozik geldituko nintzake beste hilabete batetan hemen, baina, joan beharra dut aste honen bukaeran.

MARKEL

        Neuk ere pozik alde egingo nikek! (Markel eta Joxepak hitz egiten duten bitartean, Lukax eta Benitak ere berdin egiten dute, batak eta besteak zer ikusirik izan gabe).

BENITA

        Bai neuk ere!

JOXEPA

        Hemen dugun bezalako lasaitasuna, ez dugu aurkituko berehalakoan beste edozein tokitan.

MARKEL

        Lasaitasuna? Gerrikoa ere bapo lasaitua dut goseak madarikatzen naizela! Jan... Jan egin behar dugu lehenik behintzat.

JOXEPA

        Oraindik gehiago?

MARKEL

        Alargun gelditzea nahi ez baduzu behintzat, beharko!

BENITA

        Zure ondasunak izango banitu On Lukax, oraintxe bertan alde egingo nuke hemendik.

LUKAX

        Ondasun handiak ditut, bai. Baina besterik ez. Gurasoak hilak eta seme edo alabarik ere ez... Bakarrik aurkitzen naiz munduan eta hori ez da oso egokia.

BENITA

        Sendiko norbait izango duzu... Lagunak ere bai ziur asko.

LUKAX

        Sendikorik ez zait inor gelditzen bizirik. Lagunak ere berriz... Lagunak deitzekoak behintzat, inor ez. Nire diruaren ondoren direnak hurreratzen zaizkit ugari... Horregatik naiz, alde batetik bestera ia gelditu gabe urteetan zehar eta denboraldi luzerik egin gabe toki bakoitzean.

MARKEL

        Ni ere ibiliko ninduzkek eta gainera hau baino ostatu hobeetan!

JOXEPA

        Horrek ere ez du dirutza gehiegirik izango, hemen denean.

LUKAX

        Ez du inork nahigaberik izango, ni hiltzen naizenean.

BENITA

        Algaraz ziur asko zure ondasunak eskuratzean!

LUKAX

        Esan dizut lehen ere, inor ez dela nire zain. Egin dezagun kontu, hemen bertan eta gaur hiltzen naizela...

BENITA

        Tira, On Lukax... Ez dezazula horrelakorik esan.

LUKAX

        Ez litzateke inor nire bila azalduko. Zure etxekoandreak antolatuko luke nire hileta eta ordaindu ere bai aurreratua diodan diruarekin... Eta kitto!

BENITA

        Gainontzeko ondasunak?

MARKEL

        Niretzako azkar asko, jakingo banu non gorderik dituken!

JOXEPA

        Zaude isilik gizona! Txorakeriak esaten ari zara etengabe!

MARKEL

        Agure zahar hori isilduko nuke nik pozik, baldin jakingo banu nolatan eskuratu beraren ondasunak. Bai azkar asko! Muturreko bat eman eta kitto!

JOXEPA

        Zeharo erotua zarela ere pentsatzen hasia naiz...

MARKEL

        Zer gauza errezago agura zahar hori hankaz gora botatzea baino? Jakingo banu hori egin eta aberastuko nintzakela, ez nuke gehiago pentsatuko. Ez horixe!

JOXEPA (Zutituz)

        Tira, goazen hemendik jiratxo bat egitera edo konturatuko dira bestela zer nolako zorakeriak esaten ari zaren.

MARKEL (Zutituz)

        Hobe izango dugu, bai.

JOXEPA (Hurbilduz Benitaren ondora, On Lukaxi)

        On egin deizula...

LUKAX

        Mila esker.

JOXEPA (Benitari)

        Esan zaiozu etxekoandreari, jiratxo bat egitera irten dugula. Betiko orduan etxeratuko gara...

LUKAX

        Kaleratzeko asmoan zuek ere?

JOXEPA

        Eguneroko ibilalditxoa egiteko asmoan, bai. Zuk ez al duzu irtetzeko asmorik?

LUKAX

        Bai, bai. Zutitzeko alferrez nengoen, baina, oraintxe bertan irten behar dut. (Zutitzen da Benitak lagundurik eta soineratzen du aulkitik zintzilikaturik zuen txaketa). Ez du merezi oheratzea, giro honekin.

MARKEL

        Beste ezer egin beharrik ez baduzu behintzat, etorri zintezke gurekin...

LUKAX

        Bai, bai... Pozik joango naiz zuekin, kontu batzuk esanaz!

MARKEL

        Goazen bada nahi duzunean.

LUKAX (Abiatzen da kanporako atera)

        Mila esker, eskaintzen didazuen lagunarteagatik.

JOXEPA (Markeli)

        Agure honekin joan behar al dugu orain?

MARKEL

        Nortarainoko ondasunak dituen jakin behar dugu gaurkoan. (Alde egiten dute Joxepa eta Markelek, On Lukaxen ondoren kanporako atetik).

BENITA (Bakarrik gelditzean)

        Ez du arrazoi faltarik agure zaharrak! Diru usaina hartzean, guztiak lagun! Astakeriren bat egiteko gogoa dut neuk ere, beraren ondasunak eskuratu nahirik. (Unetxo baten ondoren). Zergatik ez egin gainera, une batetik bestera nire bizitza zeharo aldatu badezaket? Zer behar du bada agure zahar horrekin bukatzeko? Gainera jakinda, inor ez dela beraren bila agertuko. Aurrez ordea, nolatan beraren ondasunak eskuratu jakin behar. Nortarainokoak izan dezazke gainera? Kosmek zerbait laguntzen badit, saiatuko naiz eskuratzen... (Markel eta Joxepa egon diren mahaiko ontziak jasotzen hasten da).