LARRAŃAGA USABIAGA, INOCENCIO
Inocencioren lehen aipamena 1933koa da. 1901ean jaioa eta Lagun-Ona kkirol-klubeko presidentea errepublika-garaian, Inocencio «Elizbarrutiko Agintaritzak» Loiolako San Ignazioren ohorez 1933ko abuztuaren 1eko ekitaldi erlijiosoan Ińaki Deuna ereserkia abesteko jarritako debekuaren aurkako protesta baten bultzatzaile nagusia izan zen. Protestarekin bat egin zezan Inocenciok Azpeitiko Udalera bidali zuen idatziaren arabera, salatutako gertakaria «gure euskal hizkuntza nazionalarekiko begirunerik ez izatea» zen. Abuztuaren 8ko saioan, udal-korporazioak protestarekin bat egitea erabaki zuen eta alkatea izendatu zuen «Elizbarrutiko Agintaritzari» kexa entregatuko zion batzordeko kide(*).
1936ko abuzturako Inocenciok armak hartuta zaintzaldiak eginak zituen Azpeitian, eta gero Bilbora ihes egin zuen. Bizkaiko hiriburuan Ertzaintzaren gorputz motorizatuan sartu zen, eta bertan erroldatuta egon zen Kantabrian 1937ko abuztuan atxilotu zuten arte. Santońako plazan gerra-kontseiluan epaituta, 1937ko irailaren 6an 12 urte eta egun 1eko espetxealdira zigortu zuten «matxinadari laguntzearen» ustezko delituagatik(*).
1938ko abuztuaren 24an El Duesoko espetxetik Puerto de Santa Mariakora eraman zuten, eta handik Sevillakora abenduan.
1940ko apirilaren 15ean, Sevillako Dos Hermanas herriko langileen batailoira eraman zuten, eta han egon zen urte horretako irailean baldintzapeko askatasuna lortu arte(*).
(AGA).
Nuarbeko parrokoari berrogei oilasko harrapatzea leporatzen zioten amari, ondoren gudarientzat prestatzeko.
Aitak zioenez izugarrizko gosea pasa zuten Ondarretan.
