Elizen arteko
BIBLIA
Lapurtarrez
Bila PASARTEA     Bila HITZA
Pasartea:   

Ikusteremua zabaldu

Apost. Egintzak 1–2

Apost. Egintzak : Sarrera 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28

SAR HITZA (1,1-11)
Jesusek Izpiritua hitzeman
1
1-2 Teofilo maitea: Neure lehen liburuan
1,1-2 lehen liburua: Ik. Lk 1,1-4. Apostoluen Egintzak liburua hirugarren ebanjelioaren jarraipena da. // hastetik: Hots, Jesusen bataiotik (ik. 1,22; 10,37; Lk 3,21-22.)
, hastetik
1,1-2 lehen liburua: Ik. Lk 1,1-4. Apostoluen Egintzak liburua hirugarren ebanjelioaren jarraipena da. // hastetik: Hots, Jesusen bataiotik (ik. 1,22; 10,37; Lk 3,21-22.)
zerurat altxatua izan zen egunera arte Jesusek egin eta irakatsi zuen guzia idatzi dut. Altxatu aitzin, Izpiritu Sainduaren indarrez azken manuak eman ziozkaten berak hautatu apostolueri. 3 Heieri agertu zitzaioten hil ondoan eta bizirik zelako froga ainitz eman zioten, berrogei egunez bere burua ikustera emanez eta Jainkoaren erregetzaz mintzatuz.
4 Heiekin jaten ari zen batez, manatu zioten: «Jerusalemdik ez urrunt, zaudezte Aitak hitzeman eta nereganik entzun duzuen haren beha. 5 Joanesek
1,5 Joanesek: Joanes Bataiatzaileak (ik. Lk 3,16); Apostoluen Egintzak liburuak jakinarazten daukunaz, Joanesen bataioa emaiten zen oraino ongi hezigabeko zenbait fededun-taldetan (ik. 18,25; 19,3-4).
urez bataiatu zuen, bainan zuek egun guti barne Izpiritu Sainduan bataiatuak izanen zirezte».
Jesus zerurat altxatu
6 Orduan, Jesusekin bildurik zaudela, galdatu zioten:
–Jauna, orai eraikiko ote duzu berriz Israelgo erresuma?
7 Jesusek ihardetsi zioten:
–Aitak bakarrik du horren erabakitzeko ahala, eta ez duzue jakiterik noiz izanen den aldia eta tenorea. 8 Bainan gainerat jautsiko zaizuen Izpiritu Sainduaren indarra ukanen duzue, eta nere lekuko izanen zirezte Jerusalemen, Judea osoan, Samarian eta lurraren bazterreraino
1,8 Bertset hunek liburu osoaren bilduma emaiten du. Jerusalem izan zen ebanjelioaren helburua, eta orai apostoluen misio orokorraren abiapundua da.
.
9 Hola mintzaturik eta heiek so zaudela, Jesus altxatu zen, eta hodei batek begietarik itzali zioten. 10 Zerurat zoala, hari so zaudelarik oraino, bi gizon soineko xuritan agertu zitzaizkioten ondoan, 11 eta erran zieten: «Galilearrak, zertan zaudezte hor zerurat so? Zuen artetik zerurat altxatua izan den Jesus hori, zerurat joaiten ikusi duzuen bezala etorriko da».
JERUSALEMGO ELIZ ELKARTEA (1,12–8,3)
Judasen ordaina hautatu
12 Orduan, apostoluak Jerusalemerat itzuli ziren Oliamenditik
1,12 Oliamendi: Ik. Mt 21,1 oh. // kilometra bat eskas: H.h., sabato bidea, erran nahi baita, sabatoko pausu-legearen arabera egin zitekeen bidea.
–mendi hau Jerusalemdik hurbil da, kilometra bat eskas
1,12 Oliamendi: Ik. Mt 21,1 oh. // kilometra bat eskas: H.h., sabato bidea, erran nahi baita, sabatoko pausu-legearen arabera egin zitekeen bidea.
–. 13 Etxerat joanik, egoiten ohi ziren gaineko gelarat igan ziren. Huna nor ziren: Petri eta Joani, Jakobe eta Andre, Filipe eta Tomas, Bartolome eta Matiu, Jakobe Alfeorena, Simon Zelota eta Judas Jakoberena. 14 Guziak, emazte batzurekin, Jesusen ama Maria eta anaiekin gogoz bat, otoitzari jarraikiak bizi ziren.
15 Egun heietarik batez, Petrik, haurrideak
1,15 haurrideak: Giristinoeri emaiten zitzaioten izen orokor bat, bereziki Jerusalemen erabilia; fededunek elkarrekin duten haurride-lokarria adiarazten du.
bildurik zaudela –ehun eta hogei bat –, jeiki eta erran zuen:
16 –Haurrideak, bete beharra zen Izpiritu Sainduak Liburu Sainduan errana: Daviden ahoz aitzinetik aipatua zuen Jesus arrastatu zutenen gidaria, Judas. 17 Gureetarik zen eta gu bezala zerbitzu hunen betetzeko hautatua. 18 Bainan gaizkiaren sariarekin alor bat erosi zuen eta, buruz beheiti joanik, erditik lehertu zen eta haren erraiak lurrean barreiatu ziren. 19 Jerusalemtar guziek berri hori jakin zuten, eta alor hari «Hakeldama» eman zioten izena beren hizkuntzan, hots, «Odol-alor». 20 Hau idatzia da, hain zuzen, Salmoen liburuan:
 
Huts izan bedi haren egoitza,
nehor ez bedi han bizi.
 
Eta hau ere:
 
Har beza beste batek
haren kargua .
 
21 Badira gurekin ibili diren gizonak Jesus Jauna gure artean bizi izan den denbora guzian, 22 Joanesek bataiatu zuenetik hasi eta zerurat altxatua izan den arte: heietarik batek gurekin batean haren piztearen lekuko izan behar du.
23 Biga aurkeztu zituzten: Josep, deituraz Barsaba, izengoitiz Zuzen, eta Matias. 24 Gero, otoitz hau egin zuten: «Jauna, guzien bihotza ezagutzen duzu, erakutsaguzu bietarik zoin hautatu duzun, 25 apostolu-zerbitzu huntan Judasek utzi lekuaren hartzeko, berea duen lekurat joan baita hura».
26 Xotxak atera zituzten, eta Matiasena baitzen atera, hameka apostoluen taldean sartu zuten.
Izpiritu Saindua apostoluen gainerat jautsi
2
1 Mendekoste-eguna
2,1 Mendekoste-eguna: Bazko ondoan berrogeita hamargarren egunean ospatzen zelakotz hartu zuen izen hau besta hunek. Toki ainitzetatik etorri judu-multzo handiak bildu ohi ziren Jerusalemen. // guziak: Ez da 1,15ean aipatu den ehun eta hogeiko taldea, baizik 1,13-14an aipatu taldetxoa.
etorri zenean, toki berean bildurik zauden guziak
2,1 Mendekoste-eguna: Bazko ondoan berrogeita hamargarren egunean ospatzen zelakotz hartu zuen izen hau besta hunek. Toki ainitzetatik etorri judu-multzo handiak bildu ohi ziren Jerusalemen. // guziak: Ez da 1,15ean aipatu den ehun eta hogeiko taldea, baizik 1,13-14an aipatu taldetxoa.
. 2 Bat-batean, arrabotsa izan zen zerutik, haize azkar baten ufa iduria, eta heiek zauden etxe guzia bete zuen. 3 Orduan, suzko mihiak bezalako batzu zatitzen ikusi zituzten, eta bakotxaren gainean bana finkatzen. 4 Denak Izpiritu Sainduaz bete ziren, eta beste hizkuntza batzutan mintzatzen hasi, bakotxa Izpirituak emaiten zion gisara.
5 Egun heietan judu jainkozale ainitz bazen Jerusalemen, eguzkiaren pean diren nazione guzietarik etorriak. 6 Azantz hura entzutearekin, jende ainitz bildu zen harat, eta harriturik zauden, nork bere hizkuntzan mintzatzen entzuten baitzituen. 7 Harri eta zur, xoraturik, erraiten zuten: «Mintzo diren horiek, ez ote dira denak galilearrak? 8 Gutarik bakotxak nolaz entzuten ditu, bada, bere ama-hizkuntzan? 9 Badira gurekin partiar, mediar eta elamdarrak; bai eta Mesopotamian, Judean eta Kapadozian, Ponton eta Asian bizi direnak; 10 badira Frigia eta Panfiliakoak, Egipto eta Zirene inguruko Libia aldekoak, bai eta erromatarrak ere
2,10 2,9-10 ber.etan aipatzen diren herrien zerrendak mundu osoa adiarazi nahi du.
; 11 eta denek, judu eta juduberri
2,11 juduberriak: H.h., proselito. Jatorriz paganoak izanik juduen erlisionea onartu dutenak eta, ebakitza dela medio, eskubide osoz Israel herriko kide bilakatu direnak. Ez nahas Israelen Jainkoa adoratzen dutenak deituekin (ik. 10,2 oh.).
, kretar eta arabiar, Jainkoaren egintza miragarriez guhauren hizkuntzetan mintzatzen entzuten ditugu».
12 Harrituak eta zer pentsa ez zakitela, «Zer da hau?» galdezka ari ziren elkarren artean. 13 Beste batzuk zioten, trufaz: «Edanak dira».
Petriren mintzaldia
14 Orduan, Petri, hameka apostoluen artean xutik, ozenki mintzatu zitzaioten
2,14 mintzatu zitzaioten: Egintzak liburuan badira zazpi hitzaldi entzule juduentzat eginak; apostoluen lehen predikuaren mamia biltzen dute, eta eskema berekoak dira denak; bost Petrirenak (2,14-39; 3,12-26; 4,9-12; 5,29-32; 10,34-43), bat Exteberena (7,2-53) eta bat Paulorena (13,16-41).
: «Zuek, judatarrak, eta Jerusalemen zaudezten guziek, entzun nezazue, hemen gertatzen denaz ongi jabe zaitezten. 15 Hauek ez dira mozkorrak, uste duzuen bezala, goizeko bederatziak baizik ez baitira oraino. 16 Ez, Joel profetak erran zuena da hemen gertatzen:
 
17 Hau dio Jainkoak: Azken egunetan
neure Izpiritua ixuriko diotet
jende guzieri.
Zuen seme-alabak
profeta izanen dira
zuen gazteek
ikuspenak ukanen dituzte,
zuen zaharrek ametsak eginen.
18 Neure mutil eta neskatoeri ere
neure Izpiritua ixuriko diotet
egun heietan
eta profeta izanen dira.
19 Gauza harrigarriak
eginen ditut
gainean, zeruan,
eta mirakuluzko seinaleak
beherean, lurrean:
odola eta sua eta ke-lanoa.
20 Eguzkia ilunpe bilakatuko da,
eta ilargia odola bezain gorri,
Jaunaren eguna,
egun handi eta ospetsua,
etorri baino lehen.
21 Orduan, Jaunari
dei eginen diona
2,21 Jaunari dei eginen diona: H.h., Jaunaren izenari dei eginen diona. Horra, giristinoen deitzeko beste erran-molde bat. Itzulpenean ez dugu izen hitza begiratu, izena dagokion presuna bera adiarazten baitu gehienetan, Egintzak liburuan Jesus piztua bera.
salbatuko da.
 
22 Israeldar horiek, entzun zazue hau: Jainkoak Jesus Nazaretarra zuen aitzinean sinesgarri egin zuen, mirakuluak, egintza ahaltsu eta harrigarriak haren eskuz eginez, denek dakizuen bezala. 23 Jainkoak asmatu eta aitzinetik hartu erabakiaren arabera, gizon hura eskuetarat emana izan zaizue eta zuek gurutzitzatu eta hil duzue sinesgabeen
2,23 sinesgabeen: H.h., legegabeen. Jesusi heriotzea eman zioten erromatarrak adiarazten dira.
eskuz. 24 Bainan Jainkoak piztu du, heriotzearen
2,24 Heriotzea: Zenbait eskuizkribuk Hades dio, erran nahi baita, Hilen Egoitza (ik. 2,27).
oinazeetarik libratuz, ez baitzitekeen heriotzeak bere menean atxik zezan. 25 Alabainan, Davidek hartaz dio :
 
Beti aitzinean ikusten nuen Jauna;
nere eskuinaldean dago,
ez nadin kordoka.
26 Horrengatik, zorionean
daukat bihotza,
bozkarioz kantari mihia,
esperantzan lasai gorputza,
27 ez bainauzu
Hilen Egoitzan ahantziko,
zeure fededuna ez duzu
usteltzera utziko.
28 Bizirateko bidea
erakutsi dautazu:
zeure aitzinean zorionez
beteko nauzu.
 
29 Haurrideak, argi eta garbi mintzatu behar nitzaizue: David gure arbasoa hil zen eta ehortzi zuten, eta hor dugu gaurdaino haren hilobia. 30 Bainan profeta zen eta bazakien Jainkoak zin eginez hitzeman ziona: haren odoleko bat ezarriko zuela haren tronuan . 31 Beraz, aitzinetik ikusi zuen Mesias piztuko zela, eta huntaz erran zuen: ez zuela Jainkoak Hilen Egoitzan ahantziko eta ez zela haren gorputza ustelduko . 32 Jesus hori piztu du Jainkoak, eta gu guziak lekuko gira. 33 Jainkoak bere eskuinalderat altxatu duelarik
2,33 Jainkoak bere eskuinalderat altxatu duelarik. Hunela ere itzul daiteke: Jainkoak bere eskuinaz altxatu duelarik.
, hitzeman Izpiritu Saindua ukan du Aitarenganik eta guri ixuri; hori duzue ikusten eta entzuten orai. 34 David ez zen zerurat igan; halere, hau dio:
 
Jaunak nere Jaunari erran dio:
«Jar zaite nere eskuinaldean,
35 nik zure etsaiak
zure oinpeko alkitzat
ezarri artean» .
 
36 Jakin beza ongi, beraz, Israel herri osoak: zuek gurutzitzatu duzuen Jesus hura, Jainkoak Jaun eta Mesias egin du».
37 Hitz hauek bihotza hunkitu zieten, eta Petriri eta beste apostolueri galdatu zieten:
–Anaiak, zer egin behar dugu?
38 Petrik ihardetsi:
–Bihozberri zaitezte eta zuetarik bakotxa bataiatua izan bedi Jesus Mesiasen izenean, bekatuak barka dakizkizuen, eta Izpiritu Saindua ukanen duzue dohain. 39 Zuentzat eta zuen seme-alabentzat hitzeman baitzuen Jainkoak dohain hau, bai eta urrun direnentzat ere, Jainko gure Jaunak deituko dituen guzientzat.
40 Beste hitz ainitzen bidez lekukotasun emaiten zuen Petrik eta sustatzen zituen, erranez: «Jende galdu hauen artetik salba zaitezte».
41 Petriren hitza onartu zutenak bataiatuak izan ziren, eta egun hartan hiru mila lagun inguru dizipuluetarat bildu zen. 42 Jarraikiak ziren apostoluek eman irakaspenen entzuteari, anaitasunean bizitzeari, ogi-hausteari
2,42 ogi-haustea: Erran-molde hunek, berez, juduen arteko edozoin apairu adiarazten du; mahaiburuak benedizionea erran ohi zuen beti ogia haustean. Giristinoen mintzairan, hain segur, afari sainduaren, Eukaristiaren, ospaketa ere erran nahi du, etxeetan eta entrabaleko apairuekin loturik egiten baitzen (ik. 1 Ko 11,20-34).
eta otoitzeri.
Fededun-elkartearen bizimoldea
2,43-47 Fededun-elkartearen bizimoldea: Hau dugu Egintzak liburuko hiru laburpenetarik bat (ik. 4,32-35; 5,12-16). Lehen giristino-elkartearen bizimoldea erakusten daukute hiruek gisa berdintsuan.
43 Errespetua denetan sartzen ari zen, apostoluek egiten zituzten egintza harrigarri eta mirakuluzko seinaleengatik. 44 Fededun guziak batasunean bizi ziren, eta zuten guzia denentzat zaukaten: 45 beren lur eta ontasunak saldurik, guzien artean partekatzen zuten dirua, nork zer behar zuen. 46 Egun guziz, gogoz bat, tenpluko urratseri jarraikiak ziren, bainan ogia beren etxeetan hausten zuten, apairuak elkarrekin eginez, bozkariotan eta bihotza laņo. 47 Jainkoa goresten zuten, eta herri osoak ongi hartzen zituen. Eta Jaunak egunez egun elkarterat biltzen zituen salbatzen zirenak
2,47 Elizaren emendatzearen berri emaiten duen ber. hau bezalako ainitz sartu ditu idazleak han eta hemen bere liburuan.
.